Λένε ότι σε έναν αγώνα μπάσκετ «σημασία δεν έχει ποιος ξεκινάει το ματς, αλλά ποιος το τελειώνει». Μια ρήση που δε θα γινόταν να βρει πιο αντιπροσωπευτικό σημείο αναφοράς από τους 15 παίκτες που ακολουθούν. Και μολονότι κάποιοι από αυτούς κατά διαστήματα έχουν αγωνιστεί ως βασικοί και πενταδάτοι, ωστόσο η συμβολή που είχαν στις επιτυχίες των ομάδων τους ερχόμενοι απ’ τον πάγκο και ανταποκρινόμενοι στο ρόλο του «έκτου παίκτη» μας φέρνει στην ευχάριστη θέση να τους συγκαταλέξουμε στο αφιέρωμά του Basketworld.net.

Φαντάζει λίγο οξύμωρο, όμως για να ξεχωρίσουμε τους 15 παρακάτω παίκτες από μια μακρά λίστα με μπασκετμπολίστες που έχουν διακριθεί για τις επιδόσεις τους ερχόμενοι ως πρώτες αλλαγές από τον πάγκο, χρειάστηκε να επιστρατεύσουμε ως κριτήρια αυτά που χαρακτηρίζουν τον κορυφαίο έκτο παίκτη στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Ήτοι τον Θοδωρή Παπαλουκά!

Και τα κριτήρια αυτά αφορούν παίκτες που ανταποκρίνονται είτε σε όλα είτε στα περισσότερα από τα ακόλουθα δεδομένα. Δηλαδή στα πρωταθλήματα, στις βραβεύσεις με το αγαλματάκι του Κορυφαίου Έκτου Παίκτη και φυσικά στα ατομικά στατιστικά αλλά και στη διάρκεια (από δυο χρόνια και πάνω) που είχαν αγωνιζόμενοι σε αυτή τη θέση.

 

ΤΖΟΝ ΧΑΒΛΙΤΣΕΚ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: –

Πρωταθλήματα: Οκτώ.

Bonus πόντοι: 13 φορές All Star, 11 επιλογές στις Καλύτερες Πεντάδες, MVP στους τελικούς του 1974.

Με λίγα λόγια και καλά: Δεν κατέκτησε ποτέ κάποιο βραβείο Καλύτερου Έκτου Παίκτη, διότι απλούστατα η εν λόγω διάκριση δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμα επί των ημερών του (σ.σ. καθιερώθηκε πέντε χρόνια ύστερα από την αποχώρησή του). Ειδάλλως είναι σίγουρο πως αν υπήρχε, ο «Hondo» θα έφευγε κάθε χρόνο με το συγκεκριμένο αγαλματάκι στις τσέπες του. Αυτός είναι, εξάλλου, ο παίκτης που εξέλιξε και ανήγαγε σε μόδα το ρόλο του σούπερ-σταρ που έρχεται από τον πάγκο και προσφέρει λύσεις, ενώ είναι γνωστό τοις πάσι πως αν ποτέ αποφασιστεί να δοθεί το όνομα ενός παίκτη στο βραβείο, τότε αυτό θα είναι του Χάβλιτσεκ. Απλούστατα ο κορυφαίος παίκτης της ιστορίας σε αυτό τον ρόλο.

 

ΚΕΒΙΝ ΜΑΚΧΕΪΛ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Δυο (1984, 1985).

Πρωταθλήματα: Τρία.

Bonus πόντοι: 7 φορές All Star, 1 επιλογή στην Καλύτερη Πεντάδα.

Με λίγα λόγια και καλά: Από το 1980 μέχρι το 1985 είχε το ρόλο του έκτου παίκτη στην ομάδα της Βοστόνης και στο διάστημα αυτό οι Σέλτικς κατέκτησαν δυο πρωταθλήματα, ενώ ο ίδιος είχε την τιμή να γίνει ο πρώτος μπασκετμπολίστας στα χρονικά που κατάφερε μέσα στην ίδια χρονιά να γίνει All Star και να κερδίσει το βραβείο του Καλύτερου Έκτου Παίκτη. Μαζί με τους Λάρι Μπερντ και Ρόμπερτ Πάρις συνέθεσαν την πιο τρομακτική και αποτελεσματική frontline στην ιστορία του σπορ.

 

ΜΑΝΟΥ ΤΖΙΝΟΜΠΙΛΙ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (2008).

Πρωταθλήματα: Τέσσερα.

Bonus πόντοι: 2 φορές All Star, 2 επιλογές στην Τρίτη Καλύτερη Πεντάδα.

Με λίγα λόγια και καλά: Ο μοναδικός αθλητής στην ιστορία που αναδείχτηκε μέσα στην ίδια χρονιά (2008) Καλύτερος Έκτος Παίκτης και μέλος μιας από τις τρεις Καλύτερες Πεντάδες, θα μπορούσε να είναι βασικός σε οποιαδήποτε ομάδα του NBA, όμως αυτό ποσώς τον απασχολεί καθώς όπως δηλώνει και ο ίδιος «τα πρωταθλήματα είναι που μετράνε». Και από αυτά ο κορυφαίος Αργεντινός μπασκετμπολίστας όλων των εποχών έχει να επιδείξει τέσσερα, τα δυο από αυτά ως έκτος παίκτης (2003, 2007), ενώ το 2008 ερχόμενος από τον πάγκο ήταν πρώτος σκόρερ των Τεξανών. Ο Γκρεγκ Πόποβιτς τον καθιέρωσε στο συγκεκριμένο ρόλο στην τριετία 2007-2010 μέχρι να τον ξανακάνει βασικό στο β’ μισό της σεζόν 2009-2010.

 

ΡΙΚΙ ΠΙΡΣ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Δυο (1987, 1990).

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: All Star το 1991.

Με λίγα λόγια και καλά: Αν και παγκίτης ήταν ο πρώτος σκόρερ των Μιλγουόκι Μπακς το 1990, πετυχαίνοντας 23 πόντους (!) ανά παιχνίδι, ενώ στις τέσσερεις από τις πέντε χρονιές που μεσολάβησαν ανάμεσα στο 1986 και το 1991 σκόραρε πάνω από 17.5 πόντους σε κάθε αγώνα. Η παραγωγικότητά του παρέμεινε υψηλή πάντως ακόμα και όταν προωθήθηκε, ύστερα από το 1991, στη βασική πεντάδα και μάλιστα το 1993 ήταν πρώτος σκόρερ στην ομάδα των Σόνικς που έφτασε μέχρι τους τελικούς της Δυτικής Περιφέρειας.

 

ΝΤΕΤΛΕΦ ΣΡΕΜΠΦ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Δυο (1991, 1992).

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: Τρεις φορές All Star, 1 επιλογή στην Τρίτη Καλύτερη Πεντάδα.

Με λίγα λόγια και καλά: Αν και οι προσκλήσεις στα All Star Games ήρθαν από το 1992 και μετά, ωστόσο ο Γερμανός σούπερ-σταρ είχε προλάβει μέχρι τότε να κάνει το κομμάτι του με την κατάκτηση δυο διαδοχικών βραβείων Καλύτερου Έκτου Παίκτη. Μάλιστα στη δεύτερη περίπτωση θα μπορούσε κάλλιστα να αναδειχτεί και All Star, αφού είχε τους εξωπραγματικούς μέσους όρους των 17.3 πόντων, 9.6 ριμπάουντ, 3.9 ασίστ, με ποσοστό ευστοχίας 53.6 % στα σουτ. Αυτό, για να μην πιστεύει κανείς ότι θεωρήθηκε πρόγονος του Ντιρκ Νοβίτσκι στο NBA μόνο λόγω κοινής καταγωγής.

 

ΕΝΤΙ ΤΖΟΝΣΟΝ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (1989).

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: Από το 1982 μέχρι το 1989 δεν έπεσε ποτέ κάτω από τους 17.7 πόντους ανά παιχνίδι.

Με λίγα λόγια και καλά: Τρεις φορές στην καριέρα του ξεπέρασε το φράγμα των 20 πόντων σε μια σεζόν ο γνωστός μας από το πέρασμά του από τον Ολυμπιακό, «Λούκι Λουκ», και η μία από αυτές ήταν το 1989 όταν με 21.5 πόντους ανά παιχνίδι κέρδισε με δόξα και τιμές τον τίτλο του Καλύτερου Έκτου Παίκτη, αγωνιζόμενος για λογαριασμό των Σανς.

Τρία χρόνια μετά, με τη φανέλα των Σόνικς αυτή τη φορά, είχε 17.1 πόντους ξεκινώντας βασικός μόλις σε 19 από τους 81 αγώνες που συμμετείχε.

 

ΤΟΝΙ ΚΟΥΚΟΤΣ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (1996).

Πρωταθλήματα: Τρία.

Bonus πόντοι: Είχε 18.8 πόντους, 7 ριμπάουντ και 5.3 ασίστ τη σεζόν 1998-99 στην ομάδα των Μπουλς.

Με λίγα λόγια και καλά: Ο κορυφαίος έκτος παίκτης στην κορυφαία ομάδα που έχει αντικρίσει το ανθρώπινο μάτι, δε θα γινόταν παρά να κατέχει εξέχουσα θέση στη λίστα. Δεν έχει σημασία που το βραβείο κατέληξε στα χέρια του μόνο μια φορά κι αυτό γιατί οι τίτλοι είναι που κάνουν τη διαφορά, άσε που τη σεζόν 1997-98 αναγκαστικά προωθήθηκε στη βασική πεντάδα λόγω των διαδοχικών παραπτωμάτων του Ντένις Ρόντμαν. Μαζί με τον Σρεμπφ, είναι οι μοναδικοί Ευρωπαίοι της λίστας.

 

ΤΖΕΪΣΟΝ ΤΕΡΙ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (2009).

Πρωταθλήματα: Ένα.

Bonus πόντοι: Είχε 18 πόντους μέσο όρο στους περσινούς τελικούς.

Με λίγα λόγια και καλά: Με την κατάκτηση του τίτλου στους τελικούς του 2011 αποκαταστάθηκε μια αδικία χρόνων, με τον «Jet» να κερδίζει επάξια μια θέση στη λίστα με τους κορυφαίους έκτους παίκτες που έχουν καταφέρει να πανηγυρίσουν ένα πρωτάθλημα. Την προηγούμενη φορά που οι «Καουμπόηδες» ταξίδεψαν μέχρι τους τελικούς (βλ. 2006) ήταν βασικός και σκόραρε 17.1 πόντους ανά παιχνίδι. Από τη σεζόν 2007-2008 όμως μετακινήθηκε στον πάγκο και μάλιστα το 2009 είχε τη δεύτερη υψηλότερη παραγωγικότητα της καριέρας του με 19.6 πόντους σε κάθε αγώνα. Όμως είπαμε: το γλυκό νέκταρ της δικαίωσης ήρθε μόλις πριν από λίγους μήνες.

 

ΛΑΜΑΡ ΟΝΤΟΜ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (2011).

Πρωταθλήματα: Δύο.

Bonus πόντοι: Κατέκτησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα με τις ΗΠΑ το 2010.

Με λίγα λόγια και καλά: Από το ξεκίνημα της περιόδου 2008-2009 όταν και μετακινήθηκε στον πάγκο, οι Λέικερς έχουν κατακτήσει δυο πρωταθλήματα. Και παρόλο που οι αριθμοί του, με εξαίρεση την περσινή χρονιά, δεν έχουν υπάρξει ιδιαίτερα εντυπωσιακοί, ωστόσο πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη πως ο διεθνής με την εθνική ομάδα των ΗΠΑ φόργουορντ αγωνίζεται σε μια ομάδα όπου έχει συμπαίκτες του διαμετρήματος των Κόμπε Μπράιαντ, Πάου Γκασόλ, Άντριου Μπάινουμ, Ρον Αρτέστ και Ντέρεκ Φίσερ.

Με αυτό σα δεδομένο, λοιπόν, το γεγονός ότι στο διάστημα αυτό δεν είχε ποτέ κάτω από 10.8 πόντους, 8.2 ριμπάουντ και 2.6 ασίστ του χαρίζει έξτρα πόντους.

 

ΒΙΝΙ ΤΖΟΝΣΟΝ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: –

Πρωταθλήματα: Δύο.

Bonus πόντοι: Σημείωσε το νικητήριο καλάθι στον τελευταίο τελικό του 1990 χαρίζοντας έτσι στους Πίστονς το πρωτάθλημα.

Με λίγα λόγια και καλά: Ο διαχρονικότερος και αυθεντικότερος έκτος παίκτης της λίστας, καθώς μέσα σε 13 χρόνια καριέρας δεν υπήρξε ποτέ σεζόν που να είχε θέση βασικού. Μολαταύτα υπήρξε ένα από τα βασικότερα γρανάζια στη μεγάλη ομάδα των Πίστονς στα 80s προσφέροντας πολύτιμες ανάσες στους Αϊζέια Τόμας και Τζο Ντούμαρς, ενώ το 1987 ήταν τρίτος σκόρερ της ομάδας πίσω μόνο από τον Έιντριαν Ντάντλεϊ και τον «Ησαϊα».

 

ΡΟΪ ΤΑΡΠΛΕΪ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (1988).

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: Εκτός από το βραβείο του Καλύτερου Έκτου Παίκτη, το 1988 είχε 17.9 πόντους και 12.9 ριμπάουντ σε 17 αγώνες playoffs.

Με λίγα λόγια και καλά: Αν είχε αξιοποιήσει το ταλέντο του και απέφευγε τα μπλεξίματα με τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, τότε θα μιλούσαμε για τον μοναδικό Dream Team-ερ της λίστας. Όμως ο αείμνηστος «Tarp», ύστερα από την εκπληκτική για τον ίδιο χρονιά του 1988, έχασε σωρεία αγώνων στις τρεις σεζόν που ακολούθησαν και μολονότι τα στατιστικά του ήταν εκπληκτικά στο διάστημα αυτό (17.2 πόντοι και 12.5 ριμπάουντ σε 69 αγώνες συνολικά), ωστόσο η αντίστροφη μέτρηση για το τέλος της καριέρας του στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού είχε ήδη ξεκινήσει. Επιχείρησε βέβαια να επιστρέψει το 1994, όμως το όλο εγχείρημα δε στέφθηκε με επιτυχία και ύστερα από 55 αγώνες αποχώρησε ξανά.

 

ΘΕΡΛ ΜΠΕΪΛΙ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: –

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: Στη διετία 1987-1989 είχε 19.5 πόντους μέσο όρο ως έκτος παίκτης.

Με λίγα λόγια και καλά: Μπορεί να μην κατέκτησε ποτέ το ομώνυμο βραβείο, όμως από το 1985 μέχρι το 1991 ο διοπτροφόρος Θερλ Μπέιλι ήταν ένας από τους κορυφαίους έκτους παίκτες του πρωταθλήματος, καλύπτοντας τόσο τις δυο θέσεις των φόργουορντ όσο και αυτήν του σέντερ. Μάλιστα στο διάστημα 1987-1989 ήταν ο δεύτερος σκόρερ της ομάδας πίσω μόνο από τον Καρλ Μαλόουν, ενώ στα playoffs του 1988 εκτόξευσε την παραγωγικότητά του στους 23.2 πόντους ανά παιχνίδι. Από τους παίκτες της λίστας που πέρασαν από το ελληνικό πρωτάθλημα (Πιρς, Τάρπλεϊ, Τζόνσον) είναι ο μοναδικός που δεν κράτησε ποτέ στα χέρια του το πολυπόθητο αγαλματάκι.

 

ΛΕΑΝΤΡΟ ΜΠΑΡΜΠΟΣΑ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (2007).

Πρωταθλήματα: Ένα

Bonus πόντοι: –

Με λίγα λόγια και καλά: Τη σεζόν που αναδείχτηκε Καλύτερος Έκτος Παίκτης σκόραρε 18.1 πόντους ανά αγώνα και ήταν ο τρίτος σκόρερ των Φίνιξ Σανς πίσω από τους Αμάρε Στούντεμαϊρ και Στιβ Νας και μπροστά από τον All Star (τότε) Σον Μάριον. Αυτή όμως ήταν και η τελευταία φορά που η παραγωγικότητά του ξεπέρασε το φράγμα των 16 πόντων, καθώς έκτοτε τα νούμερά του στο σκοράρισμα άρχισαν να παρουσιάζουν σταθερά πτωτική πορεία, με εξαίρεση την περσινή χρονιά στο Τορόντο. Αλλά η θεαματική του παρουσία στους πυραυλοκίνητους «Ήλιους» της περιόδου 2006-2007, του εξασφαλίζει άνετα μια θέση στο αφιέρωμα.

 

ΜΠΕΝ ΓΚΟΡΝΤΟΝ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (2005).

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: Στα playoffs έχει 20.2 πόντους σε 29 αγώνες συνολικά στην καριέρα του.

Με λίγα λόγια και καλά: Δεν είναι κλασικός έκτος παίκτης, διότι αυτόν τον ρόλο τον έχει παίξει μόνο κατά σπαστά χρονικά διαστήματα. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, μόνο το 2005 και το 2008, είχε καθήκοντα πρώτης αλλαγής από τον πάγκο ο χαρισματικός σκόρερ, καθώς σε όλες τις υπόλοιπες φάσεις της καριέρας του στους Μπουλς μπαινόβγαινε στη βασική πεντάδα.

 

ΤΖΑΜΑΛ ΚΡΟΦΟΡΝΤ

Βραβεία Καλύτερου Έκτου Παίκτη: Ένα (2010).

Πρωταθλήματα: –

Bonus πόντοι: Έξι χρονιές στην καριέρα του είχε πάνω από 17 πόντους μέσο όρο.

Με λίγα λόγια και καλά: Η χρονιά που κατέκτησε το αγαλματάκι για τον κορυφαίο έκτο παίκτη του NBA ήταν και η πρώτη στην καριέρα του που κατάφερε να δώσει το «παρών» με μια ομάδα στην post-season. Σκόρερ παλιάς κοπής, ανεξέλεγκτος και με έφεση στο «one man show» χαίρει της εκτίμησης ακόμα και του τεράστιου Κόμπι Μπράιαντ που το 2010 -και προτού ακόμα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα- δήλωσε πως αποτελεί την προσωπική του επιλογή για τον τίτλο του κορυφαίου «παγκίτη» στο NBA.