Μάιος 1999: Ο Παναθηναϊκός έχει σπάσει για πρώτη φορά στην ιστορία της Α1 το πλεονέκτημα έδρας σε 5ο τελικό πλέι οφ και πανηγυρίζει το δεύτερο σερί πρωτάθλημα μέσα στο ΣΕΦ.
Παρ’ όλα αυτά, ο εκ των μεγάλων πρωταγωνιστών εκείνου το τίτλου κόντρα στον Ολυμπιακό, ο Ντίνο Ράτζα, έφυγε έφυγε τρέχοντας, γιατί τίποτα δεν τον συγκινούσε πια. Οι χαιρετισμοί και τα φιλιά των οπαδών του ΠΑΟ δεν τον άγγιζαν. Το γυαλί είχε ραγίσει μετά την Μπολόνια και έσπασε μετά τα όσα συνέβησαν στο ΟΑΚΑ στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό.
Ο Κροάτης σούπερσταρ λίγο πριν φύγει για πάντα από την Ελλάδα («αν και ποτέ δεν λέω ποτέ», είπε, περισσότερο λόγω χαρακτήρα) άνοιξε την καρδιά του στην «ΟΜΑΔΑ». Μίλησε για τους πάντες και τα πάντα. Τον Παύλο και τον Θανάση Γιαννακόπουλο. Τον Σούμποτιτς. Τον Μποντίρογκα, τον κόσμο του Παναθηναϊκού, την Ελλάδα. Ας θυμηθούμε αναλυτικά τι είχε πει:
«Θα πάω στο Σπλιτ για να ηρεμήσω. Παρέα με τον γιο μου που είναι ό,τι καλύτερο έχω στη ζωή, θα κάνω βόλτες με το νέο μου σκάφος», ήταν οι πρώτες κουβέντες του για τα βραχυπρόθεσμα σχέδια του. Πριν απ’ όλα όμως, ήθελε να μιλήσει για τον Παναθηναϊκό. Για τα προβλήματά του, για τον Π. Γιαννακόπουλο, τον κόσμο, τον Σούμποτιτς και τους συμπαίκτες του. Να εξηγήσει γιατί δεν εμφανίστηκε στο επινίκιο γλέντι στα μπουζούκια. Με λίγα λόγια, να κάνει «κατάθεση ψυχής».
«Μετά τα όσα συνέβησαν ύστερα από το ματς με τον Ολυμπιακό, δεν είχα και δεν έχω καμιά διάθεση να πανηγυρίσω για τον Παναθηναϊκό με κανέναν άλλο εκτός από τους συμπαίκτες μου και τον προπονητή μου. Πιστεύω ότι δεν άξιζα τέτοια συμπεριφορά… Με αδίκησαν και με πίκραναν. Είμαι άνθρωπος που λειτουργώ με συναίσθημα και κίνητρα. Με έκαναν να τα χάσω…».
Και πώς γιόρτασες τον τίτλο; «Το πρωί του τελικού είχα πάει για καφέ στην καφετέρια ενός φίλου μου “γαύρου”, στην Κηφισιά. Του είπα να με περιμένει μετά το ματς για να με συγχαρεί και για να τον αποχαιρετήσω. Μου είπε ότι δεν θα μπορεί, γιατί θα πανηγυρίζει στο Πασαλιμάνι… Όμως, ήταν εκεί και με περίμενε… Μετά πήγα σπίτι, μάζεψα τα πράγματά του και τώρα είμαι εδώ για να φύγω…».
Υπάρχει περίπτωση εφόσον σε θέλει ο Παναθηναϊκός, να επιστρέψεις;
«Νομίζω ότι 99,9% όχι. Μόνο με θαύμα. Αν και ποτέ δεν λέω ποτέ… Αν μείνει ο Σούμποτιτς; Και αυτό μάλλον με θαύμα θα γίνει…».
Μήπως πρέπει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή;
«Αν τα πάρουμε από την αρχή, πρέπει να θυμηθούμε ότι η ομάδα πετούσε στους αγώνες. Εμείς οι ίδιοι ήμασταν η ομάδα για την οποία μιλούσε όλος ο κόσμος. Κάναμε το απίστευτο σερί των 16 νικών. Όμως, πάντα και παντού, ακόμη και στο ΝΒΑ, μια ομάδα έχει τα πάνω και τα κάτω της. Έπειτα από τη νίκη στην Εφές Πίλσεν, με την οποία εξασφαλίσαμε την πρώτη θέση, είπα στον “Πίξι” ότι πρέπει να χάσουμε κάποια ματς. Και εκείνος μου εξήγησε ότι αν χάσουμε δύο ματς, θα λένε ότι εγώ δεν έχω γόνατα και σέρνομαι, ότι ο Σούμποτιτς είναι ανύπαρκτος προπονητής, ότι ο Ντέγιαν το ένα, ο Νίκος το άλλο… Και εδώ μπαίνει το θέμα της διοίκησης. Εδώ είναι που πρέπει να έχεις πάντα από πίσω σου το “big boss” που θα στηρίξει την ομάδα».
Βοήθησα κι εγώ τον Γιαννακόπουλο
Ποια είναι τα παράπονα σου από τον κ. Γιαννακόπουλο;
«Δεν στάθηκε δίπλα μας. Ως άνθρωπος είναι εξαιρετικός. Ως επιχειρηματίας αποδεδειγμένα το ίδιο. Τον σέβομαι και νομίζω ότι κι αυτός με σέβεται. Δεν έχω κανένα οικονομικό παράπονο, θα ήμουν αχάριστος. Ήταν πολύ τίμιος μαζί μου και του είμαι ευγνώμων. Ήταν κύριος στις συναλλαγές μας και δεν ξεχνάω ότι με βοήθησε για κάποια εκκρεμότητα που είχα στη Βοστώνη. Όμως, τον βοήθησα και εγώ. Τον ξεχρέωσα, πιστεύω. Όχι με τους δύο τίτλους, αλλά με την προσπάθειά μου. Με τη δουλειά μου. Αν, λοιπόν, ήθελε τη συμβουλή μου, θα του έλεγα -παρ’ ότι έχουμε να μιλήσουμε δύο μήνες- πως πρέπει να προσλάβει έναν μάνατζερ. Να του δώσει τα λεφτά που σκοπεύει να δαπανήσει για την ομάδα και να εμφανίζεται στους παίκτες τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και άλλες δυο-τρεις φορές.
Μπορεί να είναι ο πιο επιτυχημένος επιχειρηματίας στην Ελλάδα, αλλά δεν γνωρίζει μπάσκετ και έχει αδυναμία στο να κουμαντάρει την ομάδα. Πρέπει να στέκεται ψηλά. Να μην μπορεί κανείς να τον πλησιάσει. Αν θέλεις, να τον φοβούνται. Να μην πηγαίνει στις προπονήσεις, να μην μπλέκεται στα πόδια της ομάδας. Κάνει το αντίθετο, ενώ έπειτα από την όποια αποτυχία μπαίνει στα αποδυτήρια, φωνάζει, μεταφέρει τον εκνευρισμό και η ομάδα δεν μπορεί να προχωρήσει. Δεν αξίζει να το κάνει αυτό. Αδικεί τον εαυτό του και τις θυσίες του».
Μόνο αυτό είναι ικανό για να μην προχωράει η ομάδα;
«Μα δημιουργείται τρομερή πίεση. Μεταφέρεται και στον κόσμο που μας πιέζει αφόρητα. Αν ήταν ισχυρό αφεντικό, δεν θα είχαν συμβεί όσα έγιναν στο αεροδρόμιο μετά την Μπολόνια. Μας περίμεναν με αυγά και γιαούρτια για να μας λιντσάρουν. Πώς να παίξεις κάτω από αυτές τις συνθήκες; Στο ματς με τον Ολυμπιακό νικήσαμε με τρεις πόντους, αν και εκτός από εμένα και τον Ντέγιαν κανείς άλλος δεν μπόρεσε να βοηθήσει. Κι όμως, στο γήπεδο μάς έβριζαν, και το ίδιο έκανε ο πρόεδρος στα αποδυτήρια. Τσακώθηκε μετά με τον αδελφό του και επικράτησε πανικός.
Είχαν στόχο την κρεβατοκάμαρα
Έχουν ακουστεί πολλά για το τι επακολούθησε εκείνο το βράδυ
«Ο γιος του κ. Γιαννακόπουλου πήρε κατ’ αρχάς τηλέφωνο σπίτι μου και απείλησε χυδαία τη Βίκυ. Μετά μου τηλεφώνησε η σύζυγός του και μου είπε πως μου μεταφέρει την απόφαση τού κ. Γιαννακόπουλου, ο οποίος επιθυμεί να διακοπεί η συνεργασία μας. Ενώ, στη συνέχεια, κάποιος άνθρωπος της ομάδας που γνωρίζει το σπίτι μου, έφερε οπαδούς για να με τρομοκρατήσουν. Και πιστεύω ότι ήξερε το σπίτι μου, γιατί έχει 15 πόρτες και παράθυρα και εκείνοι πετούσαν τις πέτρες στην κρεβατοκάμαρα. Πώς ήξεραν το σπίτι; Νομίζω ότι ξέρω ποιος τους έφερε, αφού οι γείτονες μού είπαν ότι ήρθαν με τζιπ μεγάλου κυβισμού, που μόνο ένας άνθρωπος της ομάδας διαθέτει…».
Όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά.
«Γι’ αυτό αποφάσισα να φύγω και να μη γυρίσω. Μίλησα όμως με τον μάνατζέρ μου, τον Μαρκ (Φλάισερ), και μου εξήγησε ότι αυτό δεν είναι σωστό. Και ότι αφού θέλω να παίξω για ακόμη έναν χρόνο, θα είναι κακό για το όνομά μου. Έτσι, ήρθα πίσω, αν και όλα είχαν γκρεμιστεί μέσα μου. Έδωσα τα πάντα γι’ αυτή την ομάδα,
ρισκάρισα την υγεία μου και τι εισέπραξα; Αυγά, γιαούρτια και βρισιές».
Οι ίδιοι όμως που σε αποδοκίμαζαν, προχθές βράδυ σε αποθέωναν.
«Ναι, το ξέρω. Όμως, δεν ξέρεις ότι για δύο μήνες ζω στο σπίτι μου με σωματοφύλακες».
Μετά τον τελικό όμως, ανέβηκες ξανά σε τραπέζι και πανηγύρισες
μαζί τους.
«Δεν ήθελα να βγω. Μου το ζήτησε ο Νίκος. Μου είπε “σε παρακαλώ, κάντο για μας”. Και γι’ αυτό βγήκα».
Έχουν ειπωθεί πολλά και για τις προπονήσεις που έκανες. Ή, μάλλον, για αυτές που δεν έκανες και γενικώς για προνομιακή αντιμετώπιση από τον Σούμποτιτς.
«Δεν έκανα ποτέ πρωινή προπόνηση. Ενώ, όποτε η ομάδα είχε δύο ημέρες ρεπό, εγώ είχα τρεις. Είχε πέντε; Εγώ είχα επτά. Είχε 10; Εγώ είχα 12. Για έναν πολύ απλό λόγο ο “Πίξι” μου έδινε πάντα δύο ημέρες παραπάνω».
Δεν έχω να αποδείξω τίποτα
Αυτή η αντιμετώπιση δεν ήταν ικανή να δημιουργήσει παράπονα στους συμπαίκτες σου;
«Όχι, βέβαια. Γιατί είμαι 32 ετών και γιατί έχω κατακτήσει 22 τίτλους στη καριέρα μου. Δεν έχω τίποτα να αποδείξω. Έχω δουλέψει σκληρά σε όλη μου τη ζωή και προσέχω τη φυσική μου κατάσταση. Ρώτα τον Μάλκοβιτς πώς δούλευα στην αρχή της καριέρας μου. Ξέρω, λοιπόν, τις δυνάμεις μου και αυτό αποδεικνύεται γιατί μπορεί να μην έπαιζα σούπερ κόντρα στον Σπόρτιγκ ή στον Πάπαγου, αλλά σε όλα τα μεγάλα ματς ήμουν παρών. Να μου πει κάποιος ένα ντέρμπι που δεν έπαιξα καλά».
Αφήνοντας πίσω την Ελλάδα και τον Παναθηναϊκό, φεύγεις με καλές ή
κακές αναμνήσεις;
«Φεύγω ευτυχισμένος. Σου προκαλεί μεγάλη ηδονή να κερδίζεις το πρωτάθλημα στον Πειραιά. Και αυτό, όπως και οι προκλήσεις του Ολυμπιακού, μου έδωσαν το χαμένο μου κίνητρο. Ο Ίβκοβιτς είπε ότι δεν μπορούσαμε να τους κερδίσουμε. Ο Τόμιτς ήρθε στο γήπεδό μας και ήθελε να παραστήσει το αντράκι με χειρονομίες, ενώ παθιάστηκα περισσότερο όταν μαζεύτηκαν στο κέντρο του γηπέδου μας για να κάνουν “ζντο”. Μέχρι τότε, από την ημέρα που γύρισα δεν με ενδιέφερε τίποτα. Είχα απογοητευτεί τόσο, που πήγαινα στην προπόνηση μόνο με το σώμα. Χωρίς το μυαλό. Δεν με ενδιέφερε αν νικούσαμε το Περιστέρι ή τον ΠΑΟΚ. Όμως, προχθές, μπήκα αφηνιασμένος για τη νίκη!».
Φοβήθηκες καθόλου όταν ο Ολυμπιακός στο ξεκίνημα ξέφυγε πολύ στο σκορ;
«Οι δύο ομάδες είναι πολύ καλές και περίμενα ότι το σκορ θα είναι “κλειστό”. Ήξερα, λοιπόν, ότι θα μειώσουμε. Ήξερα, επίσης, ότι όλοι θέλουν να νικήσουν. Πριν από τρία χρόνια, ο Παναθηναϊκός έχασε με 37 πόντους γιατί δεν είχε τον Ντομινίκ, είχε ντεζαβαντάζ έδρας και είχε ήδη κατακτήσει έναν τίτλο. Προχθές όλοι ήθελαν να νικήσουν. Ακόμη και ο Αλβέρτης που δεν έπαιξε καλά, θα πέθαινε αν χρειαζόταν για να νικήσει!».
Ξέρει τι κάνει ο Σούμποτιτς
Μίλησέ μου για τον Σούμποτιτς.
«Δέχθηκε σκληρό πόλεμο. Ο κόσμος ήθελε να παραιτηθεί, οι εφημερίδες τού έκαναν άσχημη κριτική, ο γιός του προέδρου τον έβριζε. Το άξιζε το πρωτάθλημα και δείχνει ότι δεν είναι τυχαίος. Πέρυσι, μετά τον αποκλεισμό από τη Στεφανέλ, ουδείς περίμενε ότι θα μας οδηγήσει στον τίτλο. Εφέτος το ίδιο, αφού παίζαμε με το αβαντάζ έδρας να ανήκει στον Παναθηναϊκό. Νίκησε στο Αλεξάνδρειο με 20 πόντους. Στην Κωνσταντινούπολη με 27, διέλυσε τη Μακάμπι. Δεν μπορεί να είναι τυχαία όλα αυτά».
Κατηγορείται, όμως, ότι υστερεί στην πειθαρχία.
«Είναι προπονητής και ξέρει τι κάνει. Είναι πρώην παίκτης και γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν είναι όλοι οι παίκτες το ίδιο. Πριν από τρία χρόνια, έκανα εγχείρηση στα γόνατα και δεν μπορεί να πιέζω τον ίδιο τον εαυτό μου. Πίστευα
ότι θα φθάσω 40 και θα παίζω στον ίδιο ρυθμό. Όμως, δεν αντέχω πια. Πρέπει να προστατεύσω τον εαυτό μου και την ομάδα που έχει επενδύσει σε μένα. Τι θα έλεγαν αν ο “Πίξι” με σκληρή προπόνηση με έκαιγε σε τέσσερις μήνες; Δεν μπορεί ο Παταβούκας να κάνει την ίδια προπόνηση με τον Φράνκι ή τον Νίκο. Δεν είμαι το ίδιο με τον Φώτση. Ο Φώτσης πρέπει να πηγαίνει στο γήπεδο μία ώρα πριν απ’ όλους και λιώνει στην προπόνηση».
Ο Μάλκοβιτς όμως, τον οποίο θεωρείς καλύτερο προπονητή της Ευρώπης, ζητούσε από όλους το ίδιο.
«Ζητούσε το ίδιο από τον Ουίλκινς;».
Ναι, γι’ αυτό είχαν προβλήματα.
«Ο Μπόζα άλλαξε. Ρώτησέ τον τώρα. Πρόσφατα του είπα ότι για εκείνον δεν θα μπορούσα να παίξω γιατί δουλεύω, όμως μου απάντησε ότι θα ήταν ανόητος αν ζητούσε από εμένα να τα δίνω όλα. Άλλαξα κι εγώ μου είπε. Για να καταλάβουν πολλοί. Όταν είσαι νέος παίζεις με τη δύναμη και το πάθος. Μετά αυξάνεται η εμπειρία και τα συνδυάζεις, ενώ όσο περνάει ο χρόνος μεγαλώνει η εμπειρία και μειώνεται η δύναμη. Είναι νόμος της φύσης.».
Δεν ξέρουν ότι έκανες προπόνηση σπίτι, αλλά μπορεί και να μην το πιστεύουν. Ίσως, λες ότι προπονείσαι αλλά κάθεσαι στον καναπέ.
«Δεν με νοιάζει τι πιστεύουν. Εγώ ξέρω τι κάνω και δεν μου καίγεται καρφί αν δεν με πιστεύουν. Εξάλλου, πες μου σε ποιο ντέρμπι δεν έπαιξα καλά. Αν δεν έκανα προπόνηση, ήταν φύσει αδύνατον να παίζω καλά.;».
Νιώθω ότι είσαι θυμωμένος για όλα αυτά.
«Φυσικά. Με προσβάλλουν ως χαρακτήρα, γιατί ποτέ δεν κρύβομαι. Ποτέ μου δεν κορόιδεψα. Αν δεν θέλω να κάνω προπόνηση, θα το πω και δεν θα κάνω. Αν δεν κάνω προπόνηση, δεν πρόκειται ποτέ να πω ότι έκανα».
Τι σκοπεύεις να κάνεις για τη νέα σεζόν;
«Κατ’ αρχήν θέλω να ξεκουραστώ. Είναι πολύ νωρίς άλλωστε, για να αποφασίσω. Έχω αρκετό χρόνο μπροστά μου. Θα κάνω μερικά ταξίδια με το σκάφος και μετά θα δούμε».
Λέγεται ότι υπάρχουν προτάσεις από την Ιταλία
«Τα διαβάζω και εγώ στις εφημερίδες. Δεν υπάρχει κάτι επίσημο».
Κυκλοφόρησε ότι σου τηλεφώνησε ο Σκάνσι για να πας στην Τίμσιστεμ.
«Δεν είναι αλήθεια. Δεν μου τηλεφώνησε κανείς και δεν θα μιλούσα με κανέναν πριν τελειώσουν τα πλέι-οφ».
Για πόσο καιρό θα παίζεις ακόμη;
«Ο επόμενος χρόνος θα είναι ο τελευταίος».
Άγαλμα στον Μάλκοβιτς
Και τι περιμένεις από την τελευταία σου χρονιά;
«Να παίξω μπάσκετ, χωρίς να έχω κάποιον στην πλάτη μου. Θέλω να με σέβονται, όπως σέβομαι εγώ τους πάντες. Στον Παναθηναϊκό σέβομαι από τον κ. Γιαννακόπουλο μέχρι τον φροντιστή μας, τον Αντώνη. Αυτό που έζησα εδώ τον τελευταίο μήνα ήταν πολύ σκληρό. Δεν μπορώ να το χωνέψω. Σκέφτομαι ότι ήρθε ο Μπόζα εδώ, ο οποίος για μένα είναι ο κορυφαίος στην Ευρώπη, και πήρε τον πρώτο ελληνικό τίτλο στην Ευρωλίγκα. Και αντί να του κάνουν άγαλμα έξω από το ΟΑΚΑ ή στην Ομόνοια, του πέταξαν γιαούρτια.».
Αγωνιστικά, τι θέλεις να πετύχεις ακόμη;
«Έχω κατακτήσει πολλά, αλλά δεν μου φθάνουν.
Θα σκεφτόσουν άλλη ελληνική ομάδα;
«Δεν θέλω να πάω κάπου όπου να μην έχει οπαδούς. Δεν θέλω να πάω στη Θεσσαλονίκη. Ενώ ο Ολυμπιακός δεν ξέρω αν με χρειάζεται, αφού έχει δύο παίκτες σε κάθε θέση».
Πιστεύεις ότι ο Τάρλατς μπορεί να παίξει στο ΝΒΑ;
«Όχι. Δεν έχει τις δυνατότητες να πρωταγωνιστήσει. Ξέρεις υπάρχει μία διαφορά. Άλλος να είσαι παίκτης ΝΒΑ και άλλο να παίζεις στο ΝΒΑ. Ο Ντίβατς είναι παίκτης του ΝΒΑ. Ο Ρουσκόνι έπαιξε στο ΝΒΑ. Εγώ είμαι παίκτης ΝΒΑ, ενώ ο Βράνκοβιτς παίζει στο ΝΒΑ. Έχει μεγάλη διαφορά και πιστεύω ότι ο Τάρλατς δεν έχει τύχη».